CESKA ZBROJOVKA CZ 83

‹‹ powrót do leksykonu broni palnej

Czechosłowacka firma CZ powstała w Pradze w roku 1921, jako Zbrojovka Praha, ale dopiero po przenosinach w roku 1926 do Brna rozpoczął się sławny okres prosperity związanej ze znakomitymi konstrukcjami braci Emanuela (karabin samopowtarzalny ZH-29) i Vaclava (rkm ZB 26 i Bren) Holków. Pistolety tej firmy nigdy nie osiągnęły sławy równej broni długiej CZ, i słusznie, bo dysproporcja była zbyt duża. Kolejne pistolety Nickla, wzór 22 i wzór 24 na nabój 9x17 Browninga oraz wzór 27 na nabój 7,65xl7SR powielały ten sam, niewygodny w użyciu i nadmiernie skomplikowany mechanizm, zupełnie niepotrzebnie przy użyciu tak słabych nabojów ryglowany przez obrót lufy. Tuż przed końcem pierwszej republiki czechosłowackiej, w 1938 roku przyjęto do uzbrojenia chyba jeszcze gorszy, jeśli to w ogóle możliwe, pistolet konstrukcji Frantiska Myski, nareszcie z zamkiem swobodnym, ale za to o rozmiarach i masie niemal Colta wzór 1911, mimo że strzelający nabojem 9x17 Browninga. Jest to o tyle zadziwiające, że po wojnie ten sam Myska skonstruował zupełnie przyzwoity i nowatorski pistolet wzór 52 na silny nabój 7,62x25, ryglowany rolkami. W połowie lat siedemdziesiątych bracia Kouchy, znani z konstrukcji pistoletu maszynowego Skorpion (wzór 61), zbudowali kolejny pistolet, który rozsławił czeskie fabryki broni na cały świat — CZ 75, stanowiący już dzisiaj klasykę na miarę Colta wzór 1911. CZ 75 jest pistoletem dość konserwatywnej konstrukcji, ryglowanym przez przekoszenie lufy, ściąganej w dół po strzale przez zmodyfikowany występ prowadzący Browninga — w wersji Kouchycn ma on nerkowate wycięcie, przez które przechodzi oś zatrzasku zamkowego. Jest to coś w rodzaju kompromisu między występem FN HP a łącznikiem Colta wzór 1911. Szkielet wykonany jest z masywnego odlewu, co wprawdzie zwiększa jego masę, ale też odporność konstrukcji. Mechanizm spustowy z samonapinaniem konstrukcji Kouchych ustanowił nowy standard, według którego mierzone są teraz wszystkie inne. W swoim czasie mówiło się, że gdyby nie fakt, że CZ 75 pochodził zza Żelaznej Kurtyny, miałby duże szansę na wygraną w amerykańskim konkursie pistoletowym zamiast Beretty, co także dużo mówi o poziomie tego pistoletu. W kilka lat po CZ 75 powstał inny pistolet Kouchych, konstruowany z myślą o zastąpieniu przestarzałych już pistoletów CZ 50 i 70, w jakie uzbrojona była milicja. Nowy pistolet, CZ 83, strzelał również nabojem 7,65xl7SR Browninga i miał zamek swobodny, ale jego dwurzędowy magazynek mieścił 13 nabojów - dwa razy tyle co poprzednik. W połowie lat osiemdziesiątych pistolet CZ 75 został zmodyfikowany przez dodanie blokady iglicy oraz obustronnych bezpiecznika i zatrzasku zamkowego. Pistolet ten nazwano CZ 85. Najnowszym pistoletem CZ, powstałym już po rozpadzie Czechosłowacji jest CZ 100, po raz pierwszy prezentowany na targach IWA'94 w Norymberdze. Jest to broń zupełnie nowej generacji, z chwytem z tworzyw sztucznych, z mechanizmem samonapinającym, bezkurkowym mechanizmem spustowym, będąca czeską odpowiedzią na sukces austriackiego Glocka.

Kaliber: 7,65 i 9 mm
Nabój: 7,65x17SR, 9x17 Browninga, 9x18 Makarowa
Mechanizm spustowy: z samonapinaniem
Pojemność magazynka: 15 nabojów (7,65), 12 nabojów (9)
Ryglowanie: brak
Masa: 800 g
Długość: 172 mm
Długość lufy: 96 mm
Ogranicznik ruchu spustu: brak
Celownik: stały
Długość linii celowniczej: 123 mm
Bezpieczniki nastawne: skrzydełkowy na obu stronach szkieletu
Bezpieczniki wewnętrzne: ząb zabezpieczający, blokada iglicy
Zatrzask zamkowy: na lewej stronie szkieletu
Zatrzask magazynka: z obu stron szkieletu, za kabłąkiem
Materiał: stal oksydowana lub kryta lakierem piecowym
Okładziny chwytu: drewniane lub czarne plastikowe